Tips: De airco

Hier geven we enkele handige tips voor het gebruik en onderhoud van de airconditioning in de auto.

Auto's worden steeds vaker voorzien van airco. Meestal zit er bij aanschaf al zo'n systeem ingebouwd. Maar hoe zit het met het onderhoud, en hoe gebruik je op een verstandige manier je airco?

Het nut van een airco
De letterlijke vertaling van het woord airconditioning is luchtbehandeling. Het systeem doet dan ook meer dan alleen het verzorgen van een koele binnentemperatuur. Het reinigt bijvoorbeeld de lucht ook van pollen en roetdeeltjes. Hiervoor dient het zogenaamde pollenfilter.

Een andere belangrijke taak van de airconditioning is het afvoeren van vocht. Het vocht wordt uit de lucht weggehaald, verzameld in een opvangbakje en via een leiding naar buiten toe afgevoerd. Door het afvoeren van het vocht krijgt het interieur een aangenamer klimaat. Van het bekende klamme (vochtige) Nederlandse zomerweer heb je in een auto met airco geen last. Ook voorkomt een airco beslagen ruiten.

Hoe werkt een airconditioning?
Een airco is een gesloten systeem met een pomp die door de motor wordt aangedreven. Deze zorgt er voor dat er gasvormig koudemiddel gepompt wordt in een condensor achter de grille aan de voorkant van de auto.

In deze condensor wordt het gas door de lucht afgekoeld, waardoor het vloeibaar wordt. Deze vloeistof wordt doorgestuurd naar de verdamper die zich in het ventilatiesysteem van de auto bevindt.  Hier gaat het koudemiddel weer in damp over. Voor deze verdamping is warmte nodig zodat de temperatuur van de verdamper daalt en de lucht die langs de verdamper stroomt afkoelt. Het gasvormige koudemiddel komt vervolgens weer aan het beginpunt terecht waarna de cyclus weer van voor af aan begint.

Het belasten van de auto
De werking van de airco gaat niet altijd ongemerkt. Ten eerste gaat het gaat ten koste van het vermogen van de motor. Doordat het rondpompen soms even wordt gestopt (als de temperatuur te laag dreigt te worden) en later weer wordt gestart kun je het gevoel hebben dat de motor even inhoudt. Dit is een normaal  verschijnsel. Niets om je zorgen over te maken.

Ook kan de airco - als deze heel hard moet werken - ervoor zorgen dat de motortemperatuur oploopt. Dit mag geen gevaar opleveren. Een goede airco schakelt zichzelf uit als de temperatuur van de motor te hoog wordt zodat alle energie kan worden aangewend om de motor te koelen.

Tenslotte kun je het aan de verlichting merken als de airco wordt aangeschakeld. Deze kan minder fel gaan branden. ook dit is niets om je zorgen over te maken.

Vieze luchtjes
Een airo kan stinken. Zoals je hierboven kunt lezen zet de verdamper het koudemiddel om van vloeistof naar gas. Hierbij wordt condens gevormd op de verdamper. Dit is een prima leefomgeving voor bacteriën en schimmels die zich zodoende ook op de verdamper kunnen gaan afzetten. Deze zijn verantwoordelijk voor de muffe lucht die je kunt ruiken.

De luchtjes zijn te onderdrukken met een antiseptisch middel. Maar voorkomen is beter dan onderdrukken. Als je iedere keer vijf minuten voordat je op je bestemming bent de airo uitschakelt is de condensor droog als je aankomt.

Het condensvocht kun je ook terugvinden onder je auto. Vooral wie zij auto in een garage parkeert kan water onder de auto aantreffen. Dit hoeft geen lekkage te betekenen in het koelsysteem of bij de ruitewissersproeier. Het vocht van de verdamper, en het vocht dat in het interieur aanwezig was wordt door de airco afgevoerd via een afvoerbakje en een leiding naar buiten.

Tips:

• Gebruik de airco regelmatig, en dus niet alleen op warme dagen. Dit voorkomt slijtage en storingen. De pomp slijt in ruststand harder dan dat hij moet werken. Dit komt omdat de lagers van de pomp in ruststand de trillingen van de motor moet opvangen.

• Minimaal één keer per week de airco 10 minuten aanzetten wordt aangeraden om lekkages, uitdroging, schimmelvorming en stank te voorkomen.

• Je kunt de airco gebruiken bij beslagen ruiten. Het vocht wordt door het systeem naar buiten toe afgevoerd.

• Bij aanhoudendende stank is de airco waarschijnlijk beschimmeld. Laat deze reinigen.
   
• Er wordt aangeraden de airco's minimaal één keer per jaar te laten controleren. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar storingen en slijtage, maar ook naar de hoeveelheid koudemiddel. Deze neemt - zonder lekkage - circa 8% per jaar af, en het peil kan dus in de loop der tijd te laag komen te liggen.

• Alleen erkende bedrijven mogen airo's inbouwen, onderhouden en van nieuw koudemiddel voorzien. Deze bedrijven moeten het STEK-keurmerk voeren. Controle kan echter plaatsvinden bij ieder BOVAG-aangesloten bedrijf. Dit is een controle die niet standaard deel uitmaakt van APK of andere onderhoudsbeurten.

• Een lekkende airco moet onmiddelijk hersteld worden omdat het koudemiddel zeer milieuverontreinigend is.

• Schakel de airco vijf minuten voordat je uit de auto stapt uit. Dit voorkomt condens in het systeem en daarmee vieze luchtjes. Bijkomend voordeel is dat de overgang niet zo groot is als je uit je gekoelde auto in de buitenhitte stapt.

• Als de auto hard "moet werken", bijvoorbeeld in de bergen, zet dan eventueel de airco uit zodat de auto het vermogen kan gebruiken waarvoor het eigenlijk bedoeld is.

• De meeste airco's kennen twee standen: recirculation (de koele lucht wordt door de airco rondgepompt) en fresh air (er wordt constant frisse lucht binnengehaald en gekoeld). fresh air is onder normale omstandigheden de beste keuze. Bij een heel hoge buitentemperatuur is recirculation echter beter omdat de lucht dan veel minder gekoeld hoeft te worden om een lage temperatuur te bereiken.

• Hou de luchtinlaten van de auto vrij van blad en vuil om verstoppingen van het airco-systeem te voorkomen.

• Rij niet met ramen op en airco aan, maar even het raam openzetten (en weer sluiten) voor je de airco aanzet kan geen kwaad.

• Zet de airo niet te koud of zorg er tenminste voor dat voor het uitstappen het verschil tussen binnen- en buitentemperatuur niet te groot is. Anders kan de airco je een verkoudheid opleveren.

• Richt de blowers nooit direct op je lichaam. Dit kan spierpijn opleveren.